Μετά από απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που έκρινε αντισυνταγματικές τις κρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης που επιβλήθηκαν στους συνταξιούχους του Δημοσίου για τα έτη 2017-2018, περίπου 350.000 συνταξιούχοι διεκδικούν αναδρομικά ποσά που φτάνουν μέχρι και τα 11.000 ευρώ.
Η απόφαση αυτή ανοίγει το δρόμο για την επιστροφή των υπερβολικών κρατήσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου. Η διαδικασία επιστροφής των αναδρομικών, αν και αναμένεται να ξεκινήσει το 2025, αναμένεται να πάρει αρκετό χρόνο για να ολοκληρωθεί, καθώς απαιτείται ο καθορισμός των ακριβών ποσών που πρέπει να επιστραφούν και η επανεξέταση των σχετικών αρχείων.
Αναλυτικά για τα αναδρομικά ποσά
Η Εισφορά Αλληλεγγύης είχε επιβληθεί σε εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους του Δημοσίου ως μέτρο κατά της οικονομικής κρίσης, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από τους συνταξιούχους, οι οποίοι θεωρούσαν ότι οι κρατήσεις ήταν αδικαιολόγητες και υπερβολικές. Η κρίση του Ελεγκτικού Συνεδρίου επιβεβαίωσε τις ανησυχίες τους, αποδεχόμενο ότι οι κρατήσεις για την Εισφορά Αλληλεγγύης παραβίαζαν τα συνταγματικά δικαιώματα των συνταξιούχων. Τις επιστροφές δικαιούνται τόσο οι παλαιοί πριν από τον Μάιο του 2016 συνταξιούχοι όσο και οι νέοι, που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016.
Πρόσφατα το 6ο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου δικαίωσε προσφυγή συνταξιούχων στρατιωτικών οι οποίοι αποχώρησαν από την ενεργό υπηρεσία μετά το 2017. Στους προσφεύγοντες αναγνωρίστηκε η επιστροφή αναδρομικών μόνον για ένα έτος, το 2018, διότι οι προσφυγές ασκήθηκαν το 2020 και το μόνο έτος που οι συνταξιούχοι θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τα αναδρομικά της ΕΑΣ ήταν για το 2018, καθώς για το 2017 η αξίωση είχε παραγραφεί, ενώ από το 2019 και μετά η ΕΑΣ έχει κριθεί συνταγματική και ως εκ τούτου δεν τίθεται θέμα διεκδίκησης. Το κόστος των αναδρομικών έχει υπολογιστεί στα 400 εκατ. ευρώ και θα μπορούσε να πληρωθεί σε μία δόση από τους τόκους μιας χρονιάς των αποθεματικών του ΑΚΑΓΕ που ανέρχονται στα 500 εκατ. ευρώ για το 2025.
Η ΕΑΣ βγήκε αντισυνταγματική για τις συντάξεις του Δημοσίου από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου αρχικά με την απόφαση 244/2017 και μετέπειτα με την 504/2021. Με βάση τις δύο αυτές αποφάσεις, κυρίως δε με την 244/2017, οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που είχαν την προνοητικότητα να προσφύγουν κατά της ΕΑΣ πριν από την απόφαση 244/2017, δικαιούνται αναδρομικά 5ετίας. Εκτιμάται ότι περίπου 2.000 συνταξιούχοι (κυρίως απόστρατοι, πρώην δικαστικοί και άλλες κατηγορίες ειδικών μισθολογίων) έχουν προσφυγές για αναδρομικά ΕΑΣ πριν το 2017.
Προσφυγές μετά το 2017 έχουν περίπου 7.000 συνταξιούχοι, αλλά δικαιούνται αναδρομικά μόνον για τη διετία 2017-2018, καθώς από το 2019 και μετά η ΕΑΣ βγήκε συνταγματική με άλλη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που έκρινε πως η εν λόγω κράτηση θα πρέπει να παραμείνει γιατί ενισχύει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Οι επιστροφές από την ΕΑΣ αφορούν και όσους δεν έχουν προσφύγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς καλύπτονται αφενός από την πρώτη απόφαση (την 244/2017) και αφετέρου από τις πολλές δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις-ενστάσεις που κατέθεταν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) από το 2028 ως και το 2020, ζητώντας διακοπή της κράτησης και επιστροφή των αναδρομικών από τις αντισυνταγματικές μειώσεις της διετίας 2017-2018.
Οι συνταξιούχοι που έχουν καταθέσει τις επιστολές αυτές, αυτοπροσώπως ή μέσω ταχυδρομείου, θεωρούνται και δικαιούχοι των επιστροφών. Άλλωστε, τις αιτήσεις για τις διεκδικήσεις των αναδρομικών από την ΕΑΣ τις έδιναν οι ίδιες οι υπηρεσίες του ΓΛΚ και τις κατέθεταν μαζικά οι συνταξιούχοι για να κατοχυρώσουν τις διεκδικήσεις τους. Η κυβέρνηση ωστόσο δεν έχει ξεκαθαρίσει αν και τι δικαιούνται οι συνταξιούχοι του Δημοσίου από τις κρατήσεις της ΕΑΣ για τη διετία 2017-2018.
